Jaki jest związek między utratą masy ciała a zdrowiem serca?
Otyłość jest złożoną i przewlekłą chorobą, która stanowi poważne wyzwanie dla osób, które z nią żyją. Ze względu na skom...
Leczenie
8 lis 2024
Sugerowane
Tkanka tłuszczowa odkłada się w różnych miejscach. Jeśli jej nadmiar gromadzi się w okolicach talii, może przyczynić się do poważnych problemów zdrowotnych. Ryzyko wystąpienia powikłań wzrasta u pacjentów z towarzyszącą cukrzycą lub nadciśnieniem tętniczym. Otyłość brzuszną wywołują często predyspozycje genetyczne, zaburzenia hormonalne, niewłaściwe nawyki żywieniowe i niewystarczająca aktywność fizyczna. Sprawdź, jak poradzić sobie z nadmierną tkanką tłuszczową!
Zastanawiasz się, jak sprawdzić, czy masz prawidłową masę ciała? W tym celu możesz skorzystać z kalkulatora BMI lub posłużyć się wzorem:
masa ciała (w kg): wzrost (w m)².
Pamiętaj tylko, że wskaźnik BMI (ang. Body Mass Index) informuje o tym, czy masz właściwą masę ciała w stosunku do wzrostu, a nie o rozmieszczeniu tkanki tłuszczowej w organizmie.
Aby stwierdzić otyłość brzuszną, warto obliczyć wskaźnik WHR (ang. Waist-Hip Ratio), czyli stosunek obwodu talii do obwodu bioder, który określa rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w organizmie. Wystarczy podzielić obwód talii przez obwód bioder. O otyłości brzusznej (znanej też jako otyłość trzewna, wisceralna, centralna lub typu jabłko) mówimy wtedy, gdy wskaźnik przekracza 0,8 u kobiet i 1 u mężczyzn. Należy podkreślić, że otyłość brzuszna może się wiązać również z gromadzeniem się tłuszczu wokół i wewnątrz narządów wewnętrznych, co może zwiększać ryzyko wystąpienia chorób przewlekłych. Otyłość gynoidalną (nazywaną też otyłością typu gruszka) z kolei stwierdza się, gdy wskaźnik WHR wynosi poniżej 0,8 u kobiet i mniej niż 1 u mężczyzn.
Otyłość brzuszną rozpoznaje się również wtedy, gdy obwód talii wynosi przynajmniej 88 cm u kobiet, a 102 cm u mężczyzn. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej wprowadziło jeszcze jeden wskaźnik – WHtr (ang. waist-to-height ratio), który bierze pod uwagę stosunek obwodu talii do wzrostu. Jeśli wynik wynosi przynajmniej 0,5, stwierdza się podwyższone ryzyko wystąpienia cukrzycy i chorób układu krążenia. W takiej sytuacji należy wprowadzić zmiany w swoim stylu życia.
Otyłość brzuszna może być spowodowana niewłaściwymi nawykami żywieniowymi i mało aktywnym stylem życia.
Otyłość brzuszną częściej diagnozuje się u mężczyzn niż u kobiet, co zależy od hormonów. U mężczyzn za nadmierne odkładanie się tkanki tłuszczowej w talii odpowiada zbyt wysoki poziom kortyzolu, niedobór testosteronu i niewłaściwe nawyki żywieniowe. Na otyłość brzuszną są też narażone kobiety po 40. roku życia, co wiąże się ze zmianami hormonalnymi, niewłaściwie zbilansowaną dietą i siedzącym trybem życia.
Rozwojowi otyłości brzusznej mogą sprzyjać zaburzenia hormonalne, tj:
Przeczytaj również: Jak mówić o chorobie otyłościowej?
Nadmierna ilość tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha może prowadzić do:
Otyłość brzuszna u kobiet może przyczynić się do zaburzeń miesiączkowania, problemów z zajściem i utrzymaniem ciąży, a także do nowotworu piersi, endometrium i jajnika. U mężczyzn z kolei (bardziej niż u kobiet) może zwiększać ryzyko wystąpienia obturacyjnego bezdechu sennego i nowotworu (jelita grubego i prostaty). Ponadto otyłość brzuszna może skutkować obniżoną ruchliwością i koncentracją plemników w nasieniu.
Aby zredukować masę ciała, postaraj się wprowadzić zdrowsze nawyki żywieniowe. Przydatny może okazać się indywidualny plan żywieniowy. Pamiętaj, że lepiej jest jeść mniej, ale częściej. Spożywaj 4-5 posiłków dziennie, zachowując przy tym 3- lub 4-godzinne odstępy. W ten sposób nie tylko ustabilizujesz stężenie glukozy we krwi, lecz także unikniesz podjadania. Zadbaj o to, żeby połowę posiłku stanowiły warzywa i owoce. Zachowaj też odpowiednie proporcje: ¾ warzyw do ¼ owoców. Produkty z mąki pszennej zastąp pełnoziarnistym pieczywem i makaronem oraz kaszami. Zwróć uwagę na ograniczenie lub wyeliminowanie z posiłków tłuszczów nasyconych i trans, a postaw na tłuszcze nienasycone (pochodzenia roślinnego) i kwasy tłuszczowe omega-3. Znajdziesz je w rybach, olejach roślinnych, awokado i orzechach.
Pij przynajmniej 2 litry wody dziennie, w ten sposób dobrze nawodnisz organizm. Unikaj natomiast alkoholu, słodkich napojów gazowanych i żywności wysoko przetworzonej. Zwróć też uwagę na sposób przyrządzania posiłków. Zamiast smażyć na głębokim tłuszczu, możesz gotować (na parze lub w wodzie), piec w rękawie foliowym czy dusić. Jeśli jednak zdecydujesz się smażyć lub grillować, nie dodawaj tłuszczu.
Sprawdź: Czy istnieje dieta na otyłość brzuszną?
Połącz zbilansowaną dietę z regularną aktywnością fizyczną. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, aby osoby dorosłe uprawiały przynajmniej 150-300 minut tygodniowo umiarkowanej aktywności fizycznej lub 75-150 minut aktywności o dużej intensywności. Jeśli do tej pory nie nie miałeś/łaś do czynienia ze sportem, nie narzucaj sobie rygorystycznego planu treningowego. Zacznij od krótkich spacerów i stopniowo zwiększaj ich długość, częstotliwość oraz intensywność. Możesz też:
Nie wykonuj ćwiczeń tylko na brzuch, ale postaw na trening ogólnorozwojowy. Odpowiednio dobrane ćwiczenia mogą poprawić Twoją wydolność i zwinność, a także zredukować nadmierną tkankę tłuszczową.