Otyłość – jakie są przyczyny, leczenie i konsekwencje?

sOtyłość – jakie są przyczyny, leczenie i konsekwencje?

Otyłość w Polsce, jak również na świecie, uznawana jest za poważną chorobę cywilizacyjną. Obecnie dotyka już niemal 8 milionów Polaków.

Niemniej z powodu  małej świadomości społecznej wciąż wiele osób zastanawia się, czy otyłość to choroba. Między innymi dlatego, a przede wszystkim w celu usprawnienia oraz usystematyzowania metod leczenia tego schorzenia naukowcy z WHO wpisali ją do Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych, czyli ICD-11.

Uwzględnienie schorzenia w klasyfikacji ICD-11 ułatwia chorującym na nie osobom dostęp do leczenia. To bardzo istotne zwłaszcza ze względu na to, jak poważne powikłania wywołuje nieleczona otyłość. Co to za skutki? Konsekwencjami nadmiernej masy ciała mogą być m.in. choroby układu sercowo-naczyniowego, cukrzyca typu 2, nowotwory. Dowiedz się, co to jest otyłość oraz jakie są przyczyny nadwagi i otyłości.

Poznaj 5 głównych przyczyn otyłości

Do najczęstszych źródeł rozwoju choroby otyłościowej należą:

Przyczyny otyłości człowieka często mają związek ze środowiskiem, w którym funkcjonuje. Czynniki sprzyjające zwiększeniu masy ciała to na przykład: stres, mała aktywność fizyczna oraz nieprawidłowe odżywianie. Długotrwałe napięcie wynikające z wymagającej pracy i brak czasu na przygotowanie zdrowych posiłków są najczęstszymi przyczynami niezdrowego stylu życia, predysponującego do przyrostu masy ciała oraz otyłości.

Zamawianie wszystkiego przez internet, jeżdżenie samochodem nawet do miejsc, gdzie można dojść pieszo — to nawyki, które można uznać za przyczyny otyłości powiązane ze zbyt małą aktywnością fizyczną. Nie bez znaczenia są również takie niewłaściwie nawyki żywieniowe, jak:

Przyczyny nadwagi i otyłości mogą też mieć swoje źródło w stanie psychicznym osoby z otyłością. Depresja, niska samoocena czy obniżony nastrój mogą skłaniać niektórych do przejadania się. Tendencja do tycia jest również w pewnym stopniu dziedziczna i wynika z kombinacji znacznej liczby genów, których ekspresja powoduje „odkładanie zapasów” na czas niedoboru pokarmu. Zbyt wysoka masa ciała bywa także wynikiem współistniejących  chorób albo przyjmowania niektórych leków, na przykład hormonalnych czy przeciwpadaczkowych. Aby prawidłowo zdiagnozować otyłość i jej przyczyny należy skonsultować się z lekarzem.

Które z chorób prowadzą do otyłości?

Rozróżniane są dwa rodzaje otyłości: pierwotna i wtórna. Ta pierwsza jest skutkiem przede wszystkim z nieodpowiedniego stylu życia. W przypadku tej drugiej możemy określić medyczną przyczynę schorzenia, na przykład:

Jeżeli u pacjenta występuje dana choroba, otyłość może wynikać właśnie z niej. To dlatego bardzo ważne jest wykonywanie u osób z nadmierną masą ciała badań sprawdzających na przykład stężenie we krwi hormonów tarczycy. Do rozwiązania problemu nadwagi bądź otyłości konieczne bywa zdiagnozowanie i leczenie schorzenia podstawowego, jednak warto wiedzieć, że otyłość wtórna dotyczy zaledwie 1 na 10 chorych z nadmierną masą ciała.

Otyłość – konsekwencje

Otyłość jak każda choroba ma swoje konsekwencje; mogą być one bardzo poważne. Należą do nich:

Konsekwencje otyłości to także nieprawidłowe wyniki badania profilu lipidowego z podwyższonym stężeniem tak zwanego „złego cholesterolu”. Otyłość zwiększa też ryzyko nowotworów, zwłaszcza jelita grubego, piersi oraz endometrium (trzonu macicy). Skutki nadwagi i otyłości obejmują również zaburzenia emocjonalne, a nawet depresję i zespoły lękowe.

Czy i w jaki sposób można leczyć otyłość?

U osoby chorującej na otyłość leczenie musi być dostosowane do stopnia zaawansowania choroby. Leczenie otyłości polega przede wszystkim na odpowiednim doborze terapii, zmianie złych nawyków żywieniowych, zwiększeniu aktywności fizycznej. Tylko odpowiednio dobrane i połączone ze sobą działania mogą pomóc w leczeniu otyłości.

Jeśli cierpisz na otyłość 1 stopnia i chcesz schudnąć bez efektu jojo, poszukaj przyczyn, skonsultuj się ze specjalistą, podążaj za merytorycznymi oraz popartymi badaniami metodami. Stosowanie intensywnych, krótkotrwałych diet bardzo rzadko przynosi pożądane efekty, za to często prowadzi do niedoborów związków odżywczych lub witamin i co może wydawać się paradoksalne, w wielu przypadkach nasila także samą chorobę otyłościową.

Zwiększenie aktywności fizycznej poza redukcją zbędnych kilogramów przynosi też szereg innych korzyści zdrowotnych. Niektórzy pacjenci ważą jednak zbyt dużo, aby uprawiać intensywne sporty, takie jak bieganie czy taniec. Warto wtedy zasięgnąć porady fizjoterapeuty i wybrać mniej obciążające stawy formy ruchu, na przykład spacery lub pływanie.

Osoby chorujące na otyłość i pacjenci z chorobami towarzyszącymi, nawet jeśli są jeszcze w fazie nadwagi, powinni zapytać lekarza o inne formy leczenia otyłości. Dostępne obecnie metody farmakologiczne oraz chirurgiczne to opcje terapii, które wpierają wysiłki pacjenta podjęte w celu redukcji masy ciała. Dla wielu okazują się one najlepszym rozwiązaniem, co jednak nie zwalnia ich z wprowadzenia właściwych zmian w stylu życia.

Bibliografia:

  1. Kłosiewicz-Latoszek Longina, Diety odchudzające — rodzaje i bezpieczeństwo, 18.10.2015, online: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/odchudzanie/wprowadzenie/72545,diety-odchudzajace-rodzaje-i-bezpieczenstwo, dostęp 13.06.2022.
  2. Nadwaga i otyłość u dorosłych, 25.09.2020, online: https://www.mp.pl/nadwaga-i-otylosc/wytyczne/246952,-nadwaga-i-otylosc-u-doroslych, dostęp 13.06.2022.
  3. Metody wykonywania zabiegów bariatrycznych, online: https://www.szpitalnaklinach.pl/klo/chirurgiczne-leczenie-otylosci/zabiegi-bariatryczne/, dostęp: 13.06.2022.
  4. Overweight or localised adiposity, online: https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http%3a%2f%2fid.who.int%2ficd%2fentity%2f2085283166, dostęp: 13.06.2022.
  5. Rodzaje otyłości, online: https://www.szpitalnaklinach.pl/klo/otylosc/rodzaje-otylosci/, dostęp: 13.06.2022.
  6. Stopnie zaawansowania otyłości, online: https://www.szpitalnaklinach.pl/klo/otylosc/stopnie-zaawansowania-otylosci/, dostęp: 13.06.2022.
  7. Wnęk D., Otyłość — przyczyny i konsekwencje, online: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/odchudzanie/wprowadzenie/290855,otylosc-przyczyny-i-konsekwencje, dostęp: 13.06.2022.

    Materiał przygotowany w ramach współpracy z Novo Nordisk