Jakie są psychologiczne skutki otyłości?

sJakie są psychologiczne skutki otyłości?

Otyłość przyczynia się do wystąpienia poważnych problemów zdrowotnych, ale warto też wspomnieć o skutkach psychologicznych. Nadmierna masa ciała wpływa na poczucie własnej skuteczności i samoocenę, co przekłada się na życie prywatne i zawodowe. Osobom z otyłością należy zapewnić nie tylko pomoc lekarza i dietetyka, lecz także psychologa.

Otyłość – czynniki psychologiczne 

Otyłość spowodowana jest nadmiernym spożyciem kalorii, co z kolei może się wiązać z zaburzeniami samokontroli. Osoby z nadmierną masą ciała często stosują zasadę „wszystko albo nic”. Dieta kojarzy im się z pasmem wyrzeczeń, a nie z budową zdrowych nawyków żywieniowych. Na otyłość bardziej narażone są osoby, które silnie reagują na bodźce zewnętrzne. Często sięgają po posiłek pod wpływem impulsu, np. jego wyglądu lub aromatu. 

Należy wspomnieć o zajadaniu emocji. Jeśli czujemy się zestresowani, znudzeni lub smutni, możemy szukać pocieszenia w przekąskach, co przyczynia się do przybierania na wadze. W ten sposób chcemy sobie poradzić z negatywnymi myślami lub rozładować napięcie. 

Osoby z otyłością mogą również zmagać się z zespołem nocnego podjadania, postrzeganego jako zaburzenie rytmu okołodobowego, napadami kompulsywnego objadania czy obsesyjnego myślenia o jedzeniu. Ponadto otyłość wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju bulimii. 

Sprawdź, jakie są skutki otyłości

Jakie są psychologiczne konsekwencje otyłości? 

Otyłość może obniżać samoocenę, prowadząc do izolacji społecznej. Co gorsza typowymi powikłaniami otyłości sa depresja i zespoły lękowe, których przyczyną jest ogólnoustrojowy stan zapalny wywoływany przez źle funkcjonującą tkankę tłuszczową. 

Z najnowszych badań wynika, że u osób z wysokim wskaźnikiem BMI częściej obserwuje się zaburzenia nastroju. Zastanawiasz się, jak sprawdzić stopień otyłości? Pomoże Ci w tym kalkulator BMI – wskaźnik prawidłowej wagi

Otyłość wpływa na różne sfery życia, dlatego wymaga ona holistycznego podejścia. Pacjent powinien znaleźć się pod opieką lekarzy różnych specjalności, a także dietetyka, psychologa i fizjoterapeuty. Dzięki temu łatwiej wprowadzi zdrowe nawyki, które pomogą mu schudnąć i utrzymać prawidłową masę ciała. Osoby z otyłością często mają niskie poczucie własnej skuteczności, dlatego starają się unikać trudnych sytuacji, skupiają się na porażkach i nie wierzą 

w swoje możliwości. Ponadto mogą mieć problem z formułowaniem i realizacją celów, a także z podejmowaniem trudnych decyzji. Nie stawiają czoła nowym wyzwaniom, ponieważ twierdzą, że i tak sobie nie poradzą. Poczucie bezsilności niejednokrotnie wiąże się z niską samooceną, która decyduje o tym, jak kształtują się nasze relacje partnerskie i zawodowe. 

Osoby z otyłością czują się wykluczone społecznie z powodu swojego wyglądu, w związku z tym nierzadko rezygnują z kontaktów towarzyskich. 

Przeczytaj również: Granica między ruchem body positive a zdrowiem 

Jak otyłość wpływa na zdrowie psychiczne? 

Problem z akceptacją własnego ciała niekoniecznie skłania do zmiany stylu życia, w wielu przypadkach przyczynia się do zaburzeń odżywiania, np. stosowania rygorystycznej diety lub prowokowania wymiotów. Osoba z otyłością stara się jak najszybciej zredukować masę ciała, co zwiększa ryzyko wystąpienia remisji choroby, zwanej popularnie efektem jojo. Aby skutecznie i bezpiecznie schudnąć, połącz zdrową dietę z regularną aktywnością fizyczną. Sprawdź, jakie możesz wykonywać ćwiczenia przy otyłości

Dysfunkcje seksualne mogą mieć u osób z otyłością podłoże psychologiczne. Obniżone libido i brak przyjemności seksualnej niejednokrotnie związane są z niską samooceną, negatywnym postrzeganiem swojego wyglądu, obniżonym nastrojem. W takiej sytuacji warto zgłosić się do psychologa lub seksuologa. Obniżone poczucie własnej skuteczności często wiąże się z brakiem motywacji do leczenia otyłości. Bezowocne próby odchudzania sprawiają, że u osoby z otyłością pokutuje przekonanie, że nie ma ona wpływu na swoje życie. 

Rola psychologa w leczeniu otyłości 

Jak rozpocząć leczenie otyłości? Możesz zgłosić się do endokrynologa, który skieruje Cię na odpowiednie badania. Specjalista sprawdzi, czy wyniki hormonów mieszczą się w normie, a w razie potrzeby wdroży leczenie farmakologiczne. Jeśli lekarz zdiagnozuje cukrzycę lub insulinooporność, może zalecić wizytę u diabetologa. 

Ważną rolę odgrywa też wsparcie psychologa. U osoby z chorobą otyłościową należy przeprowadzić diagnozę psychologiczną. W ten sposób specjalista może ocenić stan psychiczny i emocjonalny. Jeśli pacjent dowie się, jak reaguje na pozytywne i negatywne emocje, może lepiej przewidzieć niepożądane zachowania, w tym kompulsywne objadanie się, i zapobiec im. Specjalista sprawdzi, w jaki sposób osoba z otyłością myśli o jedzeniu i własnym wyglądzie. Podpowie też sposoby, dzięki którym łatwiej będzie powstrzymać się od spożywania posiłków pod wpływem bodźców zewnętrznych lub silnych emocji. Oprócz tego zdiagnozuje ewentualną obecność depresji, bulimii, napadów kompulsywnego objadania się czy zespołu nocnego jedzenia i w takich wypadkach wskaże potrzebę leczenia psychiatrycznego. 

Specjalista stwierdzi, czy istnieją psychologiczne uwarunkowania otyłości, takie jak: przewlekły stres, perfekcjonizm, problemy z radzeniem sobie z emocjami, dysmorfofobia, czyli zaburzenie w postrzeganiu swojego wyglądu. Leczenie otyłości jest procesem długotrwałym, dlatego u pacjentów często pojawia się frustracja. Aby odzyskać motywację, warto współpracować z psychologiem. U osób z otyłością dobre rezultaty przynosi terapia poznawczo-behawioralna, ale wykorzystuje się też inne rodzaje psychoterapii – systemową, interpersonalną lub psychodynamiczną. 

Źródła 

 

Aktualności