Jak jeść mniej i dłużej czuć sytość?
Z tego artykułu dowiesz się, jak Twój organizm reguluje odczucie głodu i sytości, co to jest apetyt i czy można jeść mni...
Leczenie
12 wrz 2025
Sugerowane
Sugerowane
Aktualności
W jakich sytuacjach i jak wyliczać zapotrzebowanie kaloryczne?
W celu prawidłowego funkcjonowania organizm potrzebuje energii, czyli kalorii, których dostarczają produkty żywnościowe zawierające makro i mikroskładniki (białko, węglowodany, tłuszcze, witaminy i składniki mineralne). Optymalna podaż energii pomaga zachować zdrowie i pozwala na utrzymanie prawidłowej i stałej masy ciała. Dowiedz się, jak wyliczać zapotrzebowanie kaloryczne i kiedy warto to robić.
Metabolizmem (który odpowiada za przemianę pożywienia w energię i materiały budulcowe) rządzą liczne i niezwykle skomplikowane mechanizmy. Nadkonsumpcja produktów żywnościowych sprzyja występowaniu nadmiernej masy ciała, więc jeśli długotrwale będziesz dostarczać więcej energii, niż Twój organizm potrzebuje, Twoja masa ciała wzrośnie. Znajomość własnego zapotrzebowania energetycznego jest ważnym elementem świadomego odżywiania.
Zapotrzebowanie kaloryczne to ilość energii, której potrzebuje organizm, aby prawidłowo funkcjonować. Zależy ono od bardzo wielu czynników m.in. masy ciała, wzrostu, wieku i płci. Zmienia się również w zależności od stanów klinicznych (np. ciąża, choroba) i trybu życia. Co ciekawe, nawet przy takich samych parametrach antropometrycznych i wieku oraz podobnym poziomie aktywności fizycznej zapotrzebowanie realne może różnić się u różnych osób. Choć wyliczenia są jedynie szacunkowe, stanowią punkt odniesienia, który pozwala świadomie ocenić, czy nasza dieta zbliża się do wartości wspierających zdrowie i nasze cele.
Zapotrzebowanie energetyczne wynika z całkowitego dziennego wydatku energii, na który składają się:
W dietetyce korzysta się najczęściej z dwóch wzorów (Mifflin-St Jeor lub Harris-Benedict). Służą one do obliczania PPM. Dla oceny całkowitego zapotrzebowania energetycznego ważne jest także, aby umiejętnie i możliwie dokładnie oszacować wskaźnik aktywności fizycznej (PAL).
W obliczaniu zapotrzebowania może pomóc kalkulator BMR (zapotrzebowania kalorycznego).
Kiedy już oszacujesz zapotrzebowanie kaloryczne, w zależności od obranych celów, możesz je pomniejszyć o wskazaną przez dietetyka lub lekarza liczbę kalorii (w takiej sytuacji mówimy o diecie redukcyjnej) lub powiększyć (mówimy wtedy o diecie wysokoenergetycznej).
Zapotrzebowanie energetyczne warto obliczyć, kiedy doświadczasz problemów zdrowotnych związanych ze zbyt wysoką lub zbyt niską masą ciała. Zwykle robi się to na początku leczenia nadwagi lub otyłości, przy stagnacji masy ciała (w procesie leczenia choroby otyłościowej), przy istotnych zmianach stylu życia (np. wzrost aktywności fizycznej, zmiana pracy) lub gdy pacjent powinien zwiększyć masę ciała, np. w przebiegu wyniszczających chorób.
Zdecydowanie tak, dlatego że redukcja masy ciała istotnie wpływa na zapotrzebowanie energetyczne, zmniejszając je nawet o kilkaset kilokalorii w stosunku do początkowego. Warto też pamiętać, że w procesie leczenia dieta powinna dostarczyć wszystkich niezbędnych makro i mikroskładników pokarmowych. Dieta bardzo ubogoenergetyczna i zbyt restrykcyjna (np. głodówka) uniemożliwia prawidłowy bilans w tym zakresie.
Zapamiętaj!
Twoje ciało to niezwykle dynamiczny organizm, w którym w procesie leczenia choroby otyłościowej zachodzą liczne zmiany. Monitorując swoje zapotrzebowanie kaloryczne oraz liczbę przyjmowanych kalorii z pożywienia, wspierasz proces redukcji masy ciała. Skorzystaj z kalkulatora zapotrzebowania kalorycznego, by dostosować plan żywieniowy do swoich aktualnych potrzeb.
Autorka: dr n. o zdr. Matylda Kręgielska-Narożna
