Dlaczego warto robić analizę składu ciała?

Pragniesz zrzucić nadprogramowe kilogramy? Chcesz lepiej poznać i zrozumieć swój organizm? W osiągnięciu tych celów pomoże Ci analiza składu ciała. Sprawdź, na czym dokładnie polega wspomniana procedura i kiedy warto z niej skorzystać.

Pomiar składu ciała – co to za badanie?

Pomiar składu ciała to badanie, które pozwala na określenie procentowej zawartości tkanki tłuszczowej, masy mięśniowej, masy kostnej i wody w organizmie. Opiera się ono na metodzie bioimpedancji elektrycznej (ang. Bioelectrical Impedance Analysis – BIA), która polega na przepływie słabego prądu elektrycznego przez ciało badanego, a następnie na pomiarze oporu elektrycznego tkanek, przez które prąd przepłynął. Poszczególne tkanki mają różną zdolność do przepuszczania elektryczności, co pozwala na pomiary składu ciała i ocenę uzyskanych wyników. Metoda BIA jest bezpieczna, nieinwazyjna i łatwa do przeprowadzenia.

Jak przebiega analiza ciała w praktyce?

Badanie składu organizmu jest przeprowadzane przy użyciu specjalistycznych narzędzi. Chodzi o analizator masy ciała. Osoba, która chce lepiej poznać swoje ciało, staje na platformie przypominającej tradycyjną wagę. Urządzenie jest wyposażone w elektrody. Te elementy odpowiadają za emitowanie sygnałów elektrycznych o niskim natężeniu, które przechodzą przez różne struktury anatomiczne. Gdy próbują przeniknąć przez tkankę tłuszczową, napotykają na większy opór, niż przy przechodzeniu przez mięśnie. Wyniki pomiaru składu masy ciała są przekształcane na wartości liczbowe.

Badanie składu ciała – jak się do niego przygotować?

Pomiar składu ciała nie wymaga specjalnego przygotowania. Pacjent powinien jedynie zdjąć obuwie i inne elementy ubioru okrywające stopy (skarpetki, rajstopy, podkolanówki etc.). Poza tym nie należy smarować wspomnianych części ciała kremami, balsamami czy innymi środkami pielęgnacyjnymi. Zastosowanie tego typu preparatów mogłoby bowiem zaburzyć przewodzenie impulsów elektrycznych, a w konsekwencji zniekształcić wyniki analizy ciała lub wręcz uniemożliwić jej wykonanie. 

Przed badaniem zaleca się zaprzestanie spożywania kofeiny i alkoholu na co najmniej 24 godziny przed pomiarem. Nie jest wskazane również wykonywanie intensywnych ćwiczeń w ciągu 12 godzin przed badaniem. Ważne jest także, aby przed badaniem nie jeść ciężkich posiłków i mieć pusty pęcherz.

Jakich informacji dostarcza badanie składu ciała?

Badanie składu ciała za pomocą analizatora dostarcza wielu cennych informacji. Oprócz procentowej zawartości tkanki tłuszczowej i masy mięśniowej, metoda bioimpedancji elektrycznej pozwala na określenie m.in.: 

● procentowej zawartości wody w organizmie, 

● podstawowej i całkowitej przemiany materii, 

● procentowej zawartości masy kostnej w organizmie, 

● wieku metabolicznego. 

Warto zwrócić uwagę na fakt, że w tym przypadku wiele zależy od funkcjonalności urządzenia wykorzystanego do analizy ciała. Na rynku znaleźć można wiele różnego rodzaju aparatów do badania składu organizmu. Jedne modele są przeznaczone do profesjonalnego użytku w gabinetach i poradniach dietetycznych, z innych można korzystać w domowym zaciszu.

Analizator składu masy ciała może pomóc w tzw. odchudzaniu i utrzymaniu kondycji

Wykonanie analizy składu ciała pozwala lepiej zrozumieć swój organizm. Wiedza, jakiej dostarcza, okazuje się niezwykle przydatna, zwłaszcza w procesie redukcji masy ciała i leczenia otyłości. Należy bowiem pamiętać, że sama masa ciała nie jest najlepszym wskaźnikiem utraty nadprogramowych kilogramów. Dlaczego? Dzieje się tak, gdyż na początkowym etapie tzw. odchudzania nie zawsze dochodzi do utraty kilogramów, ponieważ może dojść do przyrostu masy mięśniowej lub nagromadzenia wody w organizmie. 

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na pewną bardzo ważną kwestię – różnicę między nadwagą a otyłością. Zgodnie ze standardami Światowej Organizacji Zdrowia (ang. World Health Organization – WHO) nadwagę można zdiagnozować w przypadku BMI (ang. Body Mass Index), czyli wskaźnika masy ciała, wynoszącego 25 lub więcej. Natomiast otyłość stwierdza się przy BMI wyższym niż 30. Tak więc w obu sytuacjach mamy do czynienia z nadmiarem i nieprawidłowym funkcjonowaniem tkanki tłuszczowej, co może prowadzić do rozwoju powikłań również u osób z nadwagą. Nieleczona choroba otyłościowa prowadzi do wielu poważnych konsekwencji. Zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy, miażdżycy, nowotworów i zawału serca. Może także wywołać stan zapalny w organizmie, osłabić układ kostny i immunologiczny oraz może prowadzić do niewydolności nerek i wielu innych narządów. Dlatego nie wolno bagatelizować nadprogramowych kilogramów.

Sprawdź także: „Droga do zdrowia – diagnoza choroby otyłościowej” – podcast Ady Sobol „Zdrowie zaczyna się w głowie” z udziałem Asi Przenickej-Malek i Karoliny Cwaliny-Stępniak 

Analiza ciała może pomóc nie tylko osobom z otyłością czy nadwagą, ale także zawodowym sportowcom i wszystkim tym, którzy chcą lepiej zadbać o swoją kondycję. Trzeba jednak pamiętać, że metoda bioimpedancji elektrycznej ma również swoje ograniczenia. Nie mogą z niej korzystać osoby z wszczepionym rozrusznikiem serca, zdiagnozowaną epilepsją (padaczką) oraz różnego rodzaju implantami. Badanie składu ciała jest także przeciwwskazane dla kobiet w ciąży. 

Źródło:

1. Smarkusz, J., Zapolska, J., Ostrowska, L. Wykorzystanie metody bioimpedancji elektrycznej w ocenie składu ciała osób starszych, Use of electrical bioimpedance method in assessment of body composition of elderly patients, Geriatria 12, 2018, s. 251-255.