Sugerowane
Sugerowane
Aktualności
Czym jest wartość energetyczna posiłków? Jak ją obliczyć?
Wartość energetyczna produktu to jedna z podstawowych informacji zamieszczanych na etykietach artykułów spożywczych. Nie każdy jednak wie, co dokładnie oznacza ten parametr i jak należy go interpretować. Czym tak naprawdę jest wartość energetyczna żywności? Co zrobić, by ją właściwie obliczyć?
Najprościej rzecz ujmując, wartość energetyczna to ilość energii zawartej w danym produkcie spożywczym, którą po przyswojeniu organizm może użyć na utrzymanie procesów życiowych. Oznacza się ją w kilokaloriach lub dżulach i zależy od ilości i rodzaju składników odżywczych w produkcie. Najwięcej energii dostarczają tłuszcze, na drugim miejscu plasują się węglowodany i białka. Różnego rodzaju używki i dodatki do żywności, na przykład alkohol czy słodziki, również mogą stanowić źródło energii.
Wartości energetyczne artykułów żywnościowych na ogół podaje się w kilokaloriach (kcal). Kilokaloria to jednostka energetyczna, 1 kcal to 1000 kalorii. Wartości energetyczne produktów żywnościowych mogą być również wyrażane w kilodżulach, w skrócie kJ. Jedna kilokaloria to 4,184 kJ. Innymi słowy, w 1 kJ „mieści się” 0,239 kcal. Warto jednak zaznaczyć, że obliczanie kaloryczności posiłków w kilodżulach to rzadko stosowana praktyka. Zdecydowanie częściej wykorzystuje się „tradycyjne” kilokalorie.
Wartość energetyczna produktów spożywczych nie jest trudna do obliczenia. Trzeba jedynie wiedzieć, ile kilokalorii dostarczają organizmowi poszczególne składniki:
● jeden gram białka – 4 kcal (17 kJ),
● jeden gram węglowodanów – 4 kcal (17 kJ),
● jeden gram tłuszczów – 9 kcal (37 kJ),
● jeden gram błonnika pokarmowego – 2 kcal (8 kJ),
● jeden gram alkoholu etylowego – 7 kcal (29 kJ),
● jeden gram kwasów organicznych – 3 kcal (13 kJ).
Aby obliczyć, ile kalorii znajduje się w określonej ilości danego składnika, należy pomnożyć jego ilość (wyrażoną w gramach) przez wartość energetyczną jednego grama tego składnika, wyrażoną w kcal lub kJ. Załóżmy, że chcemy sprawdzić, ile kilokalorii ma 16 gramów białka. W tym celu wykonujemy następujące działania matematyczne:
1 g białka = 4 kcal
16 g = Y
1 g x Y = 16 g x 4 kcal
1 g x Y = 64/1
Y = 64 kcal
A co zrobić, aby określić wartości energetyczne dla konkretnych produktów spożywczych? Wystarczy dodać do siebie wyniki uzyskane przy obliczaniu kaloryczności poszczególnych makroskładników zawartych w danym artykule żywnościowym. Warto zwrócić uwagę na to, że nie trzeba wykonywać tych obliczeń samodzielnie, ponieważ na etykietach produktów spożywczych znajdują się informacje na temat ich kaloryczności. Dzięki temu zdecydowanie łatwiej można określić wartość energetyczną całego posiłku.
Jaką kaloryczność ma banan? Wartość energetyczna owsianki plasuje się na wysokim czy niskim poziomie? Czy tak zwane zdrowe koktajle zawierają mniej kalorii niż te „tradycyjne”? Większość osób nie zastanawia się nad przywołanymi kwestiami. To błąd. Warto zadać sobie postawione pytania. Dlaczego? Odpowiedź jest prosta – wspomniana wiedza, podobnie zresztą jak analiza składu ciała, pozwala bowiem na lepsze kontrolowanie masy ciała. Należy przypomnieć, że spożywanie zbyt dużej liczby kalorii w stosunku do rzeczywistego dziennego zapotrzebowania może mieć bardzo poważne konsekwencje i doprowadzić do rozwoju otyłości, a w konsekwencji jej powikłań, jak na przykład: cukrzycy typu drugiego, chorób sercowo naczyniowych, depresji.
Otyłość jest poważnym schorzeniem dotykającym coraz więcej osób w różnym wieku – nie tylko dorosłych, ale również dzieci i młodzież. Spożywanie obfitych posiłków, słodyczy i przekąsek staje się bardzo często swoistą ucieczką przed trudnymi emocjami czy stresem. Dlatego leczenie otyłości powinno obejmować – poza interwencjami stricte medycznymi – także opiekę psychologa. Sama modyfikacja stylu życia może nie wystarczyć, by na dobre pożegnać nadprogramowe kilogramy. Nierzadko zmiany wymaga również sposób myślenia i postrzegania swojej osoby.
