Sugerowane
Aktualności
Pomiar obwodu w pasie – jak prawidłowo się mierzyć?
W Polsce na otyłość choruje ok. 21% osób dorosłych, a prognozy wskazują, że odsetek ten może wzrosnąć w ciągu najbliższej dekady, dlatego tak ważne jest rozpoznanie choroby otyłościowej na jej wczesnych etapach. Pomaga w tym nie tylko wskaźnik BMI (ang. Body Mass Index), lecz także obwód pasa, często nazywany obwodem talii, choć pojęcia te nie są tożsame i odnoszą się do nieco innych miejsc pomiaru – który jest ważnym kryterium diagnostycznym. Sprawdź, jak prawidłowo się mierzyć i jaki wynik należy uznać za niepokojący u kobiet i mężczyzn.
Obwód pasa jest jednym z istotniejszych wskaźników stosowanych w diagnostyce otyłości, szczególnie otyłości brzusznej, ponieważ pozwala ocenić rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w organizmie, a zwłaszcza w obrębie jamy brzusznej, co jest istotniejsze z punktu widzenia zdrowotnego niż ogólna masa ciała. Otyłość brzuszna – zwana także otyłością androidalną, trzewną lub typu męskiego – stanowi większe zagrożenie dla zdrowia, ponieważ tkanka tłuszczowa w tej okolicy jest aktywna metabolicznie, a jej nadmiar może sprzyjać m.in. insulinooporności i pogorszeniu tolerancji glukozy, chorobom układu krążenia, a także niektórym typom nowotworów.
Pomiar obwodu pasa pozwala na wczesne wykrycie tego rodzaju otyłości, nawet gdy BMI pozostaje w normie, co jest szczególnie ważne u osób z prawidłową masą ciała, ale podwyższonym ryzykiem metabolicznym. Pomiar jest prosty i nieinwazyjny, więc każdy może samodzielnie monitorować zmiany zachodzące w organizmie. Wykrycie nieprawidłowości na wczesnym etapie to szansa na skuteczniejsze kompleksowe leczenie otyłości i zminimalizowanie ryzyka powikłań choroby otyłościowej.
Trzeba jednak pamiętać, że sam pomiar nie wystarczy, by postawić pełną diagnozę – czynnik ten powinien zostać zinterpretowany przez lekarza w kontekście innych parametrów zdrowotnych i indywidualnej sytuacji danej osoby.
Zgodnie z kryteriami diagnostycznymi International Diabetes Federation (IDF) prawidłowe wartości obwodu pasa nie powinny przekraczać 94 cm u mężczyzn i 80 cm u kobiet, jeśli nie są aktualnie w ciąży. Według wytycznych Endocrine Society, otyłość u kobiet rozpoczyna się od wartości ≥88 cm oraz ≥102 cm u mężczyzn. Prawidłowy obwód pasa u mężczyzn i kobiet powinien więc utrzymywać się poniżej tych parametrów, jednak interpretacja wyników powinna uwzględniać kontekst kliniczny i inne czynniki ryzyka.
Pojęcia „obwód pasa” i „obwód talii” bardzo często są używane zamiennie, jednak odnoszą się do nieco innych pomiarów ciała. Talia to najwęższa część tułowia, a jej pomiaru dokonuje się tylko u kobiet.
Obwód pasa określa obwód tułowia w połowie odległości między dolnym łukiem żebrowym a górnym brzegiem talerza kości biodrowej. W praktyce klinicznej i badaniach naukowych często te terminy są używane zamiennie, odnosząc się do tego drugiego pomiaru.
Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości pomiary ciała w tych okolicach są istotnym wskaźnikiem zdrowia, ponieważ pozwalają ocenić ilość tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha i stwierdzić – biorąc pod uwagę inne ważne kryteria takie jak wskaźnik BMI – czy dana osoba choruje na otyłość.
Obwód w pasie można zmierzyć samodzielnie. W tym celu najlepiej użyć miękkiej, elastycznej miarki krawieckiej, która nie załamuje się w żadnym miejscu i umożliwia uzyskanie dokładnego wyniku. Aby uzyskać wiarygodny wynik:
Pomiar obwodu pasa to nie tylko cenne narzędzie diagnostyczne, lecz również ważny element monitorowania postępów w terapii otyłości i oceny ryzyka metabolicznego. Zapisywanie i porównywanie wartości na różnych etapach leczenia może działać motywująco i informować o skuteczności podejmowanych działań.
Często pojawia się także pytanie, kiedy i jak często należy się mierzyć. Po miarkę warto sięgać regularnie – zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego – najlepiej co kilka tygodni, aby monitorować zmiany zachodzące w ciele. Ważne, aby robić to też o tej samej porze dnia (najlepiej rano i na czczo) i w tych samych warunkach, aby zapewnić porównywalność wyników.
Warto pamiętać, że zmiany wymagają czasu oraz usystematyzowanych działań, takich jak zmiana stylu życia, diety i aktywności fizycznej. W leczeniu otyłości nie chodzi o szybki i spektakularny efekt, tylko o trwałe rezultaty – powrót do zdrowia, redukcję masy ciała i obwodu pasa bez nawrotów choroby otyłościowej i zmniejszenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
By samodzielnie się zmierzyć, użyj miękkiej miarki krawieckiej. Żeby uzyskać wiarygodny pomiar, owiń ją wokół tułowia w połowie odległości między dolnymi żebrami a górnym brzegiem kości biodrowej, upewniając się, że miarka jest poziomo, przylega do ciała, ale go nie ściska. Pomiary najlepiej wykonać rano, na czczo i przed piciem.
Obwód w pasie osoby zdrowej powinien wynosić mniej niż 94 cm u mężczyzn oraz mniej niż 80 cm u kobiet. Wartości te są uznawane za normę, a pomiar na tym poziomie sugeruje zdrową dystrybucję tkanki tłuszczowej i niskie ryzyko rozwoju chorób związanych z otyłością.
