Otyłość gynoidalna – czym jest? Na czym polega jej leczenie?
Szacuje się, że w Polsce na otyłość choruje ok. 20% dorosłych osób. Nie u wszystkich wygląda ona jednak tak samo – u jed...
Leczenie
22 maj 2025
Sugerowane
Sugerowane
Aktualności
Migotanie przedsionków i otyłość. Jak nadmierna masa ciała może wpływać na rytm serca?
Dane epidemiologiczne wskazują, że częstość występowania migotania przedsionków u dorosłych wynosi ok. 2–4%. Natomiast ryzyko pojawienia się tego schorzenia u osoby w wieku 55 lat szacowane jest na ok. 37%. Jednym z czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo występowania tej choroby i jednocześnie mogą utrudniać jej leczenie, jest otyłość. Dowiedz się, dlaczego i w jaki sposób nadmierna masa ciała może wpływać na rytm serca.
Migotanie przedsionków (atrial fibrillation – AF) to najczęściej występujący rodzaj arytmii, który charakteryzuje się nieskoordynowaną aktywnością elektryczną przedsionków serca. Fizjologiczna synchronizacja skurczów przedsionków serca zostaje zastąpiona przez szybkie, nieregularne drżenie. Prowadzi to do nieefektywnego przepływu krwi z przedsionków do komór, co z kolei upośledza ogólną wydolność serca.
Konsekwencją zaburzonej hemodynamiki – tj. przepływu krwi – jest zwiększone ryzyko powstawania zakrzepów w przedsionkach. Skrzepy mogą ulec oderwaniu i migrować do innych części układu krążenia, prowadząc do zatorowości obwodowej. Dlatego też niekontrolowane migotanie przedsionków może prowadzić do udaru niedokrwiennego mózgu.
Migotanie przedsionków może występować okresowo lub być stałe. Choć czasami nie wywołuje żadnych objawów, w większości przypadków znacznie zmniejsza komfort codziennego funkcjonowania. Oprócz nieprawidłowego zapisu EKG może wywoływać objawy, takie jak:
Szacuje się, że tego rodzaju objawy obserwuje u siebie 2–4% populacji, której dotyczy ten problem. W najbliższych latach odsetek ten może zwiększyć się 2–3-krotnie ze względu na zwiększającą się długość życia i częstszą diagnostykę, która pozwala zidentyfikować nierozpoznane dotąd przypadki.
Najważniejszym czynnikiem ryzyka wystąpienia migotania przedsionków jest starszy wiek. Wśród tzw. czynników sercowych wymienia się m.in.: nadciśnienie tętnicze, nabyte wady zastawkowe, chorobę niedokrwienną serca, kardiomiopatię, wady wrodzone serca, zapalenie mięśnia sercowego lub zapalenie osierdzia, przebyte zabiegi kardiochirurgiczne czy choroby układowe z zajęciem serca.
Jednak wystąpienie migotania przedsionków nie musi wynikać wyłącznie z innych chorób serca. Wśród schorzeń, które zwiększają prawdopodobieństwo AF, są również: zaburzenia endokrynologiczne (szczególnie nadczynność tarczycy), stany zapalne, choroby płuc, obturacyjny bezdech senny, przewlekła choroba nerek, cukrzyca i otyłość.
Oprócz tego wymienia się także czynniki związane ze stylem życia, takie jak stosowanie używek (szczególnie alkoholu i kofeiny), które mogą sprzyjać wystąpieniu arytmii, oraz przewlekły stres.
Otyłość jest czynnikiem zwiększającym częstość występowania migotania przedsionków. U osób chorujących na otyłość ryzyko wystąpienia AF jest o ok. 50% większe niż u osób o prawidłowej masie ciała. Co więcej, nadmierna masa ciała może niekorzystnie wpływać na skuteczność leczenia i zwiększać ryzyko powikłań migotania przedsionków, wśród których jest m.in. udar niedokrwienny mózgu. Polskie Towarzystwo Leczenia Otyłości wskazuje migotanie przedsionków jako jedno z ponad 200 powikłań choroby otyłościowej.
Otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia migotania przedsionków poprzez szereg mechanizmów, które oddziałują na strukturę i funkcję serca oraz ogólną fizjologię organizmu. Nadmierna masa ciała często powoduje rozwój nadciśnienia tętniczego, w którym mięsień sercowy jest zmuszony do bardzo intensywnej pracy. A to może prowadzić do przerostu lewej komory serca oraz zmian w strukturze przedsionków, co zwiększa ryzyko zaburzeń rytmu.
Ponadto otyłość wiąże się z zaburzeniami metabolicznymi, które mogą wpływać na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Tkanka tłuszczowa – szczególnie trzewna – jest aktywna metabolicznie i wydziela liczne cytokiny prozapalne, które mogą uszkadzać komórki mięśnia sercowego i zaburzać jego funkcję elektryczną.
Co więcej, serce osoby mierzącej się z otyłością jest bardziej obciążone niż u osoby z prawidłowym BMI. Wzrost obciążenia może prowadzić do rozwoju niewydolności serca, a niewydolne serce staje się bardziej podatne na występowanie arytmii.
Metoda leczenia migotania przedsionków zależy od nasilenia objawów, przyczyny arytmii oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta, oraz powinna być przeprowadzana w porozumieniu z lekarzem. Aby przywrócić sercu prawidłowy rytm i zmniejszyć ryzyko powikłań, można stosować leki przeciwarytmiczne i przeciwzakrzepowe. W poważniejszych przypadkach – gdy serce nie reaguje na leczenie farmakologiczne – może być konieczne przeprowadzenie procedury kardiowersji elektrycznej. Polega ona na zastosowaniu impulsu elektrycznego w celu przywrócenia normalnego rytmu serca. Inne opcje to ablacja, czyli zabieg mający na celu usunięcie lub zniszczenie fragmentów tkanki serca odpowiedzialnych za generowanie nieprawidłowych impulsów elektrycznych.
Gdy osoba zmagająca się z migotaniem przedsionków mierzy się również z otyłością, leczenie obu schorzeń powinno przebiegać równolegle. Badania wykazują, że nadmierna masa ciała znacznie zmniejsza skuteczność leczenia AF. Dlatego właściwie ukierunkowana kompleksowa terapia choroby otyłościowej może wspierać skuteczne leczenie migotania przedsionków.
Kompleksowe leczenie otyłości może nie tylko łagodzić nieprzyjemne objawy migotania przedsionków, ale również zmniejszyć ryzyko zachorowania na inne choroby układu sercowo-naczyniowego.
Migotanie przedsionków (AF) to złożone zaburzenie rytmu serca, którego przyczyny są różnorodne i często współistnieją. Oto główne czynniki, które mogą wywołać AF: nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, wady zastawek serca, niewydolność serca, zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia. Wśród czynników pozasercowych wymienia się: problemy endokrynologiczne, cukrzycę, otyłość, choroby płuc, obturacyjny bezdech senny, a także czynniki genetyczne i środowiskowe.
Ryzyko wystąpienia migotania przedsionków wzrasta wraz z wiekiem. Można więc powiedzieć, że osoby w starszym wieku statystycznie częściej doświadczają zaburzeń rytmu serca niż ludzie młodzi. Do czynników zwiększających ryzyko zachorowania należy zaliczyć również otyłość – przez nadmierną masę ciała wzrasta ono o ok. 50%.
Wczesne objawy migotania przedsionków są na ogół subtelne i łatwe do przeoczenia. Pierwszym sygnałem ostrzegawczym może być częste uczucie duszności, szczególnie podczas wysiłku fizycznego oraz ogólne osłabienie i zmęczenie. Należy zwrócić też uwagę na zawroty głowy, a także epizody nagłego pocenia się bez uchwytnej przyczyny. W przypadku wystąpienia tych symptomów warto udać się na badanie EKG – to podstawowe badanie, które pozwoli postawić odpowiednią diagnozę.
Migotanie przedsionków (AF) wymaga wprowadzenia pewnych ograniczeń w codziennym życiu, aby zminimalizować ryzyko powikłań. Należy unikać:
Tak, stres i silne emocje mogą odgrywać rolę w wyzwalaniu epizodów migotania przedsionków u niektórych osób, chociaż nie jest to główna przyczyna występowania tego rodzaju arytmii.
