Sugerowane
Aktualności
Jak leczyć otyłość? 4 filary leczenia otyłości
Otyłość to choroba, z którą mierzy się około 27,5% dorosłych Polek i Polaków – tak wynika z danych WHO z 2022 roku. W praktyce oznacza to, że co czwarty pacjent trafiający do gabinetu lekarza zmaga się z otyłością. Współczesna medycyna oferuje jednak wiele sposobów kontrolowania masy ciała. Poznaj 4 naukowo sprawdzone metody leczenia otyłości, na podstawie których wraz z lekarzem możesz stworzyć plan kompleksowej terapii tej choroby, dostosowany do Twoich potrzeb.
Otyłość nie oznacza jedynie nadmiernej masy ciała czy wskaźnika BMI 30 kg/m2 i większego. Jest to złożona choroba przewlekła, a jej przyczyn może być wiele. Polskie Towarzystwo Leczenia Otyłości definiuje ją jako „przewlekłą chorobę, bez tendencji do samoistnego ustępowania i ze skłonnością do nawrotów, prowadzącą do wielu niekorzystnych konsekwencji zarówno zdrowotnych, jak i psychologicznych, społecznych, a także ekonomicznych”. Niesie ona za sobą ponad 200 potencjalnych powikłań, wśród których są m.in. takie choroby, jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca czy nowotwory.
W przypadku otyłości – która jest chorobą, a nie defektem estetycznym – konieczne jest kompleksowe, ukierunkowane leczenie. Podkreślają to także światowej sławy naukowcy, wśród nich m.in. emerytowany profesor i dyrektor naukowy Obesity Canada, Arya Sharma, według którego „żadna pojedyncza metoda leczenia nie będzie skuteczna dla wszystkich pacjentów, a skuteczny plan leczenia obejmuje długoterminowe strategie, które pomagają zmniejszyć masę ciała i zapobiegają nawrotom choroby”.
Poznaj 4 naukowo udowodnione metody leczenia otyłości, które mogą stać się częścią planu skutecznej terapii.
„Diety cud” dają złudną nadzieję na szybką redukcję masy ciała. W mierzeniu się z chorobą otyłościową chodzi nie tylko o prawidłowe BMI, lecz o zarządzanie masą ciała w taki sposób, aby uniknąć nawrotów choroby i długoterminowo poprawić stan zdrowia. Aby było to możliwe, konieczne są zmiany codziennej rutyny i nawyków.
Podczas tworzenia planu leczenia otyłości lekarz może wziąć pod uwagę nawyki żywieniowe i aktywność fizyczną. Niektóre aspekty mogą wymagać szerszego omówienia i okazać się cenną wskazówką w ukierunkowaniu procesu leczenia. Wspólnie z lekarzem warto przyjrzeć się takim zagadnieniom, jak:
Odpowiedzi na tego rodzaju pytania mogą pomóc zidentyfikować obszary codziennej rutyny, nad którymi warto popracować.
Zwiększenie aktywności fizycznej może pomóc w kontrolowaniu masy ciała. Regularne ćwiczenia, dostosowane do możliwości, nie tylko wspierają redukcję masy ciała, ale także prowadzą do poprawy wielu aspektów życia – mogą przynosić korzyści zdrowotne w postaci zmniejszonego ryzyka chorób kardiometabolicznych (chorób sercowo-naczyniowych), bez względu na wartość wskaźnika BMI.
Warto pamiętać, że nawet małe zmiany mogą wiele zdziałać. Jeśli masz pracę siedzącą, kilkuminutowe przerwy na ćwiczenia fizyczne co godzinę mogą przynieść znaczną poprawę samopoczucia. Dobrym pomysłem są również spacery w trakcie załatwiania codziennych spraw i wybieranie schodów zamiast windy, jeśli pozwala na to kondycja stawów. Aby utrzymać sprawność i poprawić ogólną kondycję fizyczną warto podejmować co najmniej 150 minut aktywności fizycznej tygodniowo – można dążyć do tego celu poprzez stopniowe dodawanie nowych aktywności do swojego planu leczenia otyłości.
Aktywność fizyczna osób chorych na otyłość powinna być przede wszystkim dostosowana do indywidualnych możliwości i stanu zdrowia. Przykładowo w przypadku problemów ze stawami można wybrać spacery czy nordic walking zamiast joggingu.
Wsparcia psychologicznego i wzmocnienia motywacji potrzebują wszystkie osoby starające się wprowadzić zmiany w dotychczasowym stylu życia. Wsparcie psychologiczne i psychoterapia poznawczo-behawioralna wykorzystuje zasady nauk behawioralnych oraz terapii poznawczych w celu identyfikacji i zastąpienia określonych zachowań zrównoważonymi alternatywami. W praktyce oznacza to, że osoba chorująca na otyłość wraz z psychoterapeutą analizuje swoje zachowania i stara się poznać ich przyczyny, aby wypracować nowy model działania.
Terapeuci poznawczo-behawioralni zajmują się psychologicznymi aspektami kontroli masy ciała. Mogą pomóc w identyfikacji wzorców myśli, emocji czy zachowań, które skłaniają do odżywiania się w określony sposób. Jedzenie dużych porcji, częste podjadanie lub jedzenie dla zabicia czasu to tylko niektóre wzorce, które mogą przejawiać osoby z otyłością. Celem terapii jest wprowadzenie trwałych zmian i stworzenie nowych wzorców zachowań, które mogą poprawiać zdrowie, a także zwiększać poczucie własnej wartości i pewność siebie.
Ze względu na to, że otyłość jest chorobą przewlekłą z tendencją do nawrotów, u większości pacjentów niezbędne będzie stosowanie farmakoterapii. Zastosowanie tej metody rozważa się, gdy wskaźnik BMI chorego jest większy lub równy 30 kg/m2 albo u osób ze wskaźnikiem większym lub równym 27 kg/m2, u których obserwuje się już powikłania choroby otyłościowej. O wyborze leku i jego stosowaniu decyduje lekarz. Leki powinny być uzupełnieniem dla zdrowych nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej. Bypass żołądka i inne operacje mające na celu pomoc w redukcji masy ciała – znane pod wspólną nazwą chirurgii bariatrycznej – polegają na wprowadzeniu zmian w układzie pokarmowym. Głównym założeniem tej metody leczenia otyłości jest zmniejszenie apetytu, a w konsekwencji także ilości jedzenia, jaką można przyjąć podczas jednego posiłku. Wykazano również, że terapia ta wpływa na metabolizm i hormony, a oba te czynniki odgrywają ważną rolę w regulacji masy ciała. Zmiany hormonalne po operacji bariatrycznej często zapobiegają ponownemu przyrostowi masy ciała. Warto wiedzieć, że chirurgia bariatryczna nie jest metodą pierwszego wyboru w terapii leczenia otyłości, a plan leczenia musi być kompleksowy i obejmować także pozostałe filary tego procesu, takie jak zmiana nawyków żywieniowych czy wdrożenie aktywności fizycznej.
Wymienione przykłady pokazują 4 filary leczenia otyłości. Pierwszym krokiem będzie znalezienie lekarza – internisty, specjalisty medycyny rodzinnej czy chirurga – który może przedstawić dostępne opcje i stworzyć kompleksowy plan leczenia. Terapia choroby otyłościowej obejmuje połączenie kilku różnych metod, które są dopasowywane do stanu zdrowia osoby z nadmiernym BMI. Każdy przypadek jest inny, więc reakcja na leczenie również jest indywidualna. Lekarz uważnie obserwuje organizm pacjenta, analizuje aktualne wyniki badań i na tej podstawie może modyfikować plan leczenia otyłości. Warto wiedzieć, że w trakcie trwania terapii mogą pojawić się wyzwania, których nie dało się przewidzieć na początku. Leczenie otyłości to proces, który wymaga elastycznego podejścia zarówno ze strony lekarza, jak i chorego.
Niektóre metody leczenia otyłości mogą powodować działania niepożądane. Niniejszych informacji nie należy traktować jako porady medycznej lub zaleceń dotyczących leczenia. Zawsze konsultuj się z lekarzem.
